Sammy

Sammy

Welke rol speelt de sociale zekerheid in ons leven? Wat omvat dat eigenlijk? Wat maakt ons systeem bijzonder en blijft het overleven?

In zijn nieuwe boek ‘Onze sociale zekerheid – ervaringen en voorstellen’ trekt Jef Maes alle draden van een leven vol engagement bij elkaar. Die sociale zekerheid speelt daar een cruciale rol in. Dat begint al in zijn jeugd in een arbeidersgezin in de Rupelstreek en gaat verder tijdens en na zijn studies. Totdat hij bij het ABVV begint te werken. Meer dan 20 jaar is hij er de man van de beheerscomités van de sociale zekerheid.

In dit boek ontrafelt hij een reeks mythes over onze kathedraal (‘niet efficiënt’, ‘onbetaalbaar geworden’, ‘wordt beter gesplitst’, enzovoort). Maar hij gaat ook in op de grote discussies rond pensioenen, werkloosheid, ziekte- en invaliditeit en gezondheidszorg.

De boekvoorstelling gaat gepaard met een panelgesprek. Het panel bestaat uit Jef Maes, Jan Bertels. Andere namen volgen nog.

Er is tijd voor vragen en bedenkingen, en het staat open voor iedereen die meer wilt weten en ontdekken over het sociale zekerheidssysteem, waar zoveel over gezegd wordt, maar we misschien nog veel over kunnen leren. 

 

Praktisch:

Op donderdag 25 april stelt Jef Maes - ism Linx+ en het ABVV- zijn nieuwste boek voor in boekhandel De Zondvloed (Onze-Lieve-Vrouwestraat 70, Mechelen).

Deuren gaan open om 19.30u, de boekvoorstelling start om 20.00u.

Nadien is er de mogelijkheid om na te praten met een drankje en het boek te laten signeren.

Gratis inkom, wel verplicht inschrijven via de site van Linx+.

Catherine Vuylsteke vertelt zaterdag 20 april om 16 uur in onze koffiebar over de moedige strijd van zes vrouwelijke topcartoonisten en creëerde het het boek bij de gelauwerde Canvasserie 'Draw for change' die vanaf half maart wekelijks te zien is. Ze vertelt het verhaal van Mar Maremoto, Ann Telnaes, Rachita Taneja, Doaa El-Adl, Victoria Lomasko en Amany Al-Ali, zes vrouwelijke cartoonisten die onlangs het onderwerp waren van de gelijknamige documentairereeks van Guillaume Vandenberghe en Vincent Coen, geproduceerd door Hanne Phlypo, die in Cannes werd bekroond.

Zes vrouwen, zes verhalen. Ze maken cartoons en grafisch werk in de belegerde Syrische stad Idlib of het onvrije Egypte van president al-Sisi, ze bekampen fatshaming en homofobie in Mexico, leven uit hun koffer op de vlucht voor president Poetin, nemen het hindoenationalisme en de misogynie van premier Modi op de korrel of leggen the powers that be het vuur aan de schenen in The Washington Post.

Of ze nu uit Mexico, de VS, Syrië, Egypte, India dan wel Rusland komen, allen behoren ze tot de absolute wereldtop. Maar de weg naar de top liep voor geen van hen over rozen.

Catherine Vuylsteke bracht met elk van hen vele uren door en luisterde naar hun verhalen. Ze integreerde hun herinneringen en anekdotes, hun strijd en succes. Ze ontmoetten elkaar in Caïro, Leipzig en Brussel. Live en virtueel. 

 

Deel mee in hun verhalen en ontmoetingen door zaterdag 20 april om 16 uur mee aan tafel te schuiven en te komen luisteren naar Catherine en haar ervaringen. Laat je inspireren door deze indrukwekkende dames en hun illustraties. 

 

Schrijf je op voorhand in via Dit E-mail adres wordt beschermd tegen spambots. U moet JavaScript geactiveerd hebben om het te kunnen zien. zodat we genoeg plaats en versnaperingen kunnen voorzien. 

De toegangsbijdrage is 4 euro. Zo ondersteunt u onze werking en kunnen we interessante activiteiten blijven aanbieden in onze koffiebar.

In dit belangrijk verkiezingsjaar wil Oxfam België de strijd voor een meer rechtvaardige wereld nog meer in de kijker zetten. Daarom kroop Eva Smets, algemeen directeur van Oxfam België, in haar pen. Op 29 maart komt ze haar boek Kantelen! Belgische recepten voor de donuteconomie, voorstellen in onze koffiebar

De ongelijkheid in onze wereld is torenhoog. Bovendien heeft ze een enorme economische, menselijke, sociale en ecologische kost. Ons model kraakt in alle voegen, en we voelen ons vaak machteloos om er iets aan te doen. Er is geen alternatief, zo wordt gezegd.

Maar het kan wél anders. In Kantelen! toont Eva Smets, algemeen directeur van Oxfam België, aan dat een nieuwe, rechtvaardige aanpak van onze economie, klimaat en sociale zorg niet alleen broodnodig is, maar ook binnen handbereik ligt. Met een gezonde dosis verbeelding en daadkracht vinden we onze weg terug uit de chaos. Als we kantelen naar een donuteconomie dan ligt een rechtvaardige toekomst voor het grijpen.

Deze boekvoorstelling is dus de ideale kans voor iedereen die mee wil nadenken over hoe ons economisch en maatschappelijk model anders kan en voor iedereen die wil weten wat donuts ermee te maken hebben. Kom mee debatteren, vragen stellen, luisteren, kritisch of juist hoopvol zijn. 

Ben je er graag bij? Schrijf je in via Dit E-mail adres wordt beschermd tegen spambots. U moet JavaScript geactiveerd hebben om het te kunnen zien.

 

 

Vrijdag, 15 maart 2024 18:03

Een lezer blogt: Annick Vansevenant

Gelezen XXV

Annick Vansevenant 

voor De Zondvloed Boekhandel

Editie maart 2024

 

Non-fictie

Middeleeuwse medemensen, Jonas Roelens & Nathan Van Kley, Ertsberg, 2023****

Alles begon in de antieke tijd, daartussen kwam een midden, waarna renaissance en wetenschap het licht zagen. Dat vergeten midden is dan een periode van meer dan duizend jaar. We kennen ze als de middeleeuwen. De associaties komen snel. Donkere tijden gezien het gebrek aan ‘verlichting’, een soort van zwart gat waarin pest en pesterijen, een standenmaatschappij zonder weerga en de ‘gewone’ man of vrouw werd uitgesloten. 

Mooi aan dit boek is dat ze voorbij deze premisses gaan, dankzij bijdragen van een nieuwe generatie mediëvisten die de link met nu graag en mooi leggen. Wat je dacht over de middeleeuwen, wordt thema na thema uitgespit. Waren de middeleeuwen ‘vies’? Ongelijk? Religieus fanatiek? Telkens door andere auteurs, bevoegd op dat specifieke terrein, worden mooie voorbeelden gegeven die op z’n minst doen nuanceren. Dat alleen al bewijst de veelzijdigheid én van de middeleeuwen én van het boek zelf en de herkenning ook van vroeger tot nu: is er zoveel veranderd??

Alles spitst zich toe op de Lage Landen. Onze streken. De documentatie is enorm, de feitelijke verhalen soms wat van iets te veel. Leuk is dan weer de afwisseling van invalshoeken en de afwisseling in stijl te danken aan de bijdrage van een resem historici.

Een mooie blikopener naar het verleden. Verrassend kortbij in ruimte, wat verderaf in tijd.

 

In de diepzee is geen licht maar wel rijkdom, Pieter Van Dooren, Sterck & De Vreese, 2023****

Zeker mooi geschreven en ook ruim bemeten qua diepgang. Een boeiend en vermakelijk en verwonderlijk boek over hoe de mens de diepzee ontdekt en de meest vreemde natuurfenomenen en levende wezens ziet. Hoe diepzee een eigen imperium bezit en tevens ook de menselijke toekomst kan helpen als we tenminste die zee niet om zeep helpen. 

Van Dooren schrijft niet betweterig maar zet eerder een speurneus op. Hoe leren mensen iets over de zee? Hoe diep kan je duiken? Een mens is geen vis en kan niet ademhalen op het diepe diep. Wat leeft daar? Wat zijn de verborgen schatten (en dan hebben we het niet over vergane piratenschippen of zo)? Ook de speciale flora en fauna diep onder komen ietwat aan bod al blijft het boek wat dat betreft eerder aan de oppervlakte. Biologen hebben hier weinig aan.  De ontdekking van de mens over schatten ‘deep under’ is dan weer een mooi leesbaar verhaal. Vlot geschreven, vol feiten zowel historisch als wetenschappelijk en ook uitdagend voor jij en ik, planeetbewoners. 

 

De rode stukken, Maggie Nelson, Atlas Contact, 2024****

Even was er twijfel of dit boek nu thuishoort bij fictie, non-fictie of fictie thriller. Uiteindelijk gaat het om een waargebeurd verhaal, dus non-fictie, waar de auteur als betrokkene en beschouwend verhaalt. 

De start ligt bij de moord op haar tante. Tante Jane. Deze brute moord veroorzaakte een schokgolf in het gezin van Maggie. Als de recherche opeens de zaak terug opent, dankzij een match met DNA-onderzoek, wordt alles van toen een nieuwe wereld vol vraagtekens.

Maggie beschrijft het verleden van een verscheurd gezin, het heden van een rechtszaak waar ook DNA-onderzoek voor twijfels zorgt. Er lijken wel twee daders te zijn waaronder een jongetje die toen vier jaar was. Besmetting of kruising van DNA-stalen? Toeval? 

Ze wonen het proces bij: Maggy, haar zus Emily en haar moeder. Vrij indringend en zeer cool beschreven. Dit is hoe mensen, familieleden, een proces meemaken waar ze van die moord en het waarom van de gruwelijke misdaad niets begrijpen. Hoe ze beelden zien en steeds meer beseffen dat het leven chaos is. Absurdistan en dan toch overleven in het heden.

Nelson schrijft mooi over rouw, over wat het vreemde, moorddadige bestaan met een familie doet. Dit is geen thriller. Jammer genoeg rauwe waarheid.

 

Fictie thrillers

 

De fatale toewijding van verdachte X, Keigo Higashimo, De Geus, 2012*****

Absoluut geen whodunit, gezien de eerste bladzijden. Eerder een howtodo-it gezien de intrige die bladzijde na bladzijde volgt en duidelijker wordt.

De plot is super eenvoudig. Een vrouw wordt belaagd door haar ex. Haar dochter en zij slaan in een vlaag van woede en afschuw de man neer en hij wordt naderhand gewurgd met een snoer. Dan komt de buurman op de proppen. Hij helpt ze. Ishigamo is leraar wiskunde en hoogbegaafd. Heeft een oogje op de vrouw die haar man wurgde. Hij zet een systeem in elkaar.

De recherche tast in het duister. Tot een studiegenoot van Ishigamo betrokken wordt. Ze spelen een spel van tactisch aftasten. Zeer vriendelijk, zeer geleidelijk. Op z’n Oosters. Maar absoluut mooi neergezet en tot op het einde verrassend.

Toevallig op de kop getikt, dit boek. Maar een aanrader voor wie meer houdt van sluipwegen dan van bloed en tranen. De intrige steekt prachtig in elkaar.

 

Reykjavik, Ragnar Jonasson en Katrin Jakobsdottir, A.W.Bruna Uitgevers A’dam, 2024****

Blijkbaar houden belangrijke politici van thrillers. Zo lazen we al eentje van Hillary Clinton en nu eentje van de huidige premier van IJsland: Jakobsdottir. 

IJsland heeft natuurlijk het karakter mee voor rare plots. De zeldzaamheid van mensen, de overvloed aan afgelegen en exotische bestemmingen die of warm of koud blazen, de fantasie van wie in een bepaalde ruimte niet zoveel mensen ziet. 

Zo ontstaan thrillers. Niet echt geweldig qua bloedvergieten of zo. Want dat is weg gezien de verdwijning en de moord al dertig jaar geleden gebeurde. Alles wordt opgerakeld net op het moment wanneer Gorbatsjov en Reagan daar hun historische ontmoeting hebben. Van ’56 tot ’86; het lijkt wel eeuwen geleden.

Maar de plot zit goed, de omgeving uiteraard goed in beeld gezet, de mix tussen traditie en moderne tijd wordt niet begraven. Zelfs een kerkhof blijkt essentieel.

De cover spreekt over een literaire thriller. Daar ben ik het niet mee eens. Dit is een goede detective met realistische, nostalgische inslag. Heerlijke lectuur op een winterdag of op een zomerdag ergens niet ver weg van een slapende vulkaan in IJsland. Zonder capsones gewoon goed.

 

Stil Leven, Val Mc Dermid, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 2023*****

Op de cover wordt ze ‘Queen of Crime’ genoemd. Lichtjes overdreven maar niet helemaal naast de waarheid. Mc Dermid kan als geen ander spinnen en uitspinnen en blijven boeien. Waar je bij mindere auteurs eventjes een dip krijgt, blijft ze mooi een spanningsboog opbouwen met veel mensenkennis en ook behoorlijk wat inzicht in het politionele gebeuren. Niets buiten de waarheid. Nooit buitengewoon, niets eigenaardigs, gewoonweg aardig vreemd en crimineel. Dat is een verdienste. 

‘Still Life’ is de oorspronkelijke titel en misschien toch wel een sleutel die de vertaling ‘Stil leven’ enigszins mist. Hoofdfiguur is terug Karen Pirie die dankzij haar netwerken weer een en ander kan samenleggen. Ook dat is Mc Dermid: de kennis van wat tentakels in het criminele onderzoek en recherche kunnen waarmaken, buiten het officiële om. Neem daarbij nog een apart landschap, mensen die niet thuishoren in een literair boek maar eerder ploeteren, vol angst en beven bij valstrikken… Je weekend kan niet meer stuk. I like Mc Dermid!

 

 

Anna O., Matthew Blake, Harper Collins, 2024*****

Dit is het debuut van Blake. Waaw! Zelden las ik een thriller van meer dan vierhonderd bladzijden zo snel uit. Als ervaren lezer herken je plots en denk je snel te weten waar het om gaat, wie de dader is en wat al of niet wordt gevat door politie of recherche.

Dit boek is van een andere orde. Ook vreemd qua entry. Een verdachte ligt al jaren in slaap. Geen coma want de hersenactiviteit is normaal. Anna wordt verzorgd en in quarantaine gehouden wegens verdacht van moord op twee van haar beste vrienden. Onverklaarbaar. Gaat het om ‘schijn’ of een berustingssyndroom’?

De sociale media geven hun mening en zijn voor of tegen de ‘Schone slaapster’. Dr. Prince wordt gevraagd zijn kennis in te zetten om Anna uit haar slaap te halen. Want pas dan kan ze terechtstaan. Met heel veel info over slaapwandelen, moorden plegen onder een minder waakzaam bewustzijnsniveau, de invloed van drugs of trauma’s… blijf je als lezer bezig met een ja of een nee.

Net als je ja denkt, is er een nee. Dan terug zeker een nee. Op het eind, met de laatste afsluit, denk je bij jezelf: had ik dit niet gezien? Was ik weg in een droom van een boek?

Dit is het beste van wat ik sinds jaren las wat betreft psychologische thrillers.

 

Erfgrond, Maria Turtschaninoff, Atlas Contact, 2023*****

Een omstandig verhaal in tijd op een vrij beperkt gebied. Een mooie definitie van ‘erfgrond’ overigens. Alles speelt zich in het noordoosten van Zweden, in wat cultureel hoort bij Lapland. Een gebied waar klimaat en elanden het ritme bepalen. Maar door de strategische ligging ook eeuwenlang een oorlogsgebied waren en op vandaag nog zijn. Op een pachtboerderij bouwt de afgezwaaide soldaat Matts een leven op. Moeizaam wroetend in het veen.

Het boek is onderverdeeld in grote hoofdstukken per eeuw. Daaronder krijg je dan een onderverdeling met types van mensen, afstammelingen, kennissen, aangetrouwden, onwettige erfgenamen… die Nevabasca bewonen. Dat is de naam voor de pachtgrond van Matts.

Het boek is uiteraard fictief maar, volgens mijn bescheiden kennis, historisch vrij correct. Je krijgt een beeld van het meest verlatene gebied dat hoort bij Europa. Vreemd, eigenzinnig en toch humaan. Herkenbaar. Wat daar gebeurde is niet anders dan wat nu aan de hand is. Trouw, ontrouw, verraad, klein heldendom, doorzetting, opgave… 

Af en toe is het moeilijk om door de tijdssprongen de band te zien met de vorige eeuw. Wie was nu weer wiens zoon of dochter? Of was het dat kind van de meid dat toch met de grond ging lopen? Het boek vraagt aandacht van de lezer en verdient ook die concentratie.

Dit gaat over de grond van het bestaan.

 

Water, John Boyne, Meulenhoff, 2023**

Boyne is een van mijn lievelingsauteurs. Dit boek was zijn minste. Te goedkoop, te doorzichtig, te veel drijvend op de golven van de tijd. Een moeder en een dochter kampen met echtgenoot en vader. Hij werd beschuldigd van seksueel misbruik van acht meisjes. Ook zijn dochter ontsnapte niet aan dit lot.

Hij zit een gevangenisstraf uit en de moeder trekt naar een Iers eiland waar niemand haar kent en neemt terug haar meisjesnaam aan. Met haar dochter is het moeilijk contact houden. Mooi is wel dat Boyne beschrijft hoe een eiland, zelfs afgelegen, niet het nieuws of de vragen kan tegenhouden. Alle feiten dringen overal binnen. Nergens ben je anoniem. Dat is misschien de beste trouvaille van dit boek.

Maar het happy end was voor mij te happy en dus vrij onwaarschijnlijk als je als moeder en dochter met dergelijke misdaad wordt geconfronteerd.

Nee, niet de beste van Boyne. Altijd de moeite van het verkennen waard maar absoluut niet zo goed als ‘Toen de wereld brak’ of ‘De jongen in pyjama’.

Grappig is wel dat je Boyne er in de boekhandel zo uithaalt: alle covers lijken op elkaar, grijswit met een blauwe figuur. Goed bedacht.

 

 

De weidse wildernis, Lauren Groff, De Bezige Bij, 2023***

Matrix, Lauren Groff, De Bezige Bij, 2021****

 

Twee boeken die zeer goede kritieken kregen internationaal. Groff is een jonge Amerikaanse schrijfster die na haar debuut ‘Florida’ aan het romanwerk begon. Deze twee boeken zijn daarvan het resultaat.

Ongelooflijk dat een Amerikaanse auteur dit schrijft. Dat was het eerste dat bij mij opkwam. Zo Europees in denkwijze. Dat staat enorm ver van zowel de Joe als de Donald. Absoluut een verademing om op een historische, ecologische inslag romans te schrijven die binnen de States een enthousiast publiek bereiken.

‘Matrix’ ligt voor mij hoger qua waardering dan ‘De weidse wildernis’. Beide zijn intrigerend, goed leesbaar en staan vol landschappelijke en biologische weetjes. 

‘De weidse wildernis’ vertelt het verhaal van een Indiase die vlucht uit een reservaat waar ze ‘gevangen’ zit. Ze vlucht naar de vrijheid en het woud in. Een omgeving die ze eerst als vriend waardeert maar beetje bij beetje haar isoleert en als mens niet laat overleven. Dat gaat, letterlijk en figuurlijk, stap voor stap. Mooi omschreven maar soms langdradig. Te moralistisch ook wanneer het personage haar godsbeeld laat kelderen voor een animalistisch bestaan.

‘Matrix’ vond ik superplezant. Niet te geloven dat een Amerikaanse schrijft over Eleonara Van Aquitanië, abdijen zoals Fontevraud, het Engeland van die tijd met Richard Leeuwenhart op kop. Volgens de cover geïnspireerd op Marie de France. Dat klopt voor een gedeelte. Maar eerlijk gezegd zie ik er ook Hildegard Von Bingen verschijnen en dat maakt het vermakelijk.

Je leest dit boek als een superspannend verhaal over een vrouwenabdij die zich steeds meer als een fort opstelt en waar lesbische contacten gedoogd worden. Marie gaat op een bepaald moment zelf de eucharistie voorgaan en sacramenten toedienen. Zij is strijder, een soort Amazone (Wonder Woman?) en nog altijd bezeten van haar koningin Eleonora. 

Je gelooft van dit boek wat je er wil van geloven. Maar het is bijwijlen spannend, bijwijlen hilarisch en toch ook vrij correct historisch gezet. Geschiedenis met een vrouwelijk romantisch kantje. Wie is hier de klos?

  

 

Mauk, Jan Vantoortelboom, Atlas Contact, 2023****

Eigenlijk een oerverhaal. Zoiets wat fantasten denken als ze over de kleine dorpen in de Westhoek spreken. Iets van een andere tijd in deze tijd. Bruut en zacht geschreven. Het isolement van een thuis dat erger is dan een woest reservaat. Het idee van cowboys zoals wij als kinderen in de jaren ’60 de verhalen van Karl May lazen. Winnetou en Old Shatterhand. Daaraan deed dit boek me denken. De denkbeeldige broer, de sterke Henri. Het alter ego dat ontstaat wegens eenzaamheid. Je praat tegen jezelf en net een beetje anders. Dat doe je buiten, misschien zelfs op het toilet. Je ontmoet Henri. Henri kan alles wat jij niet kan of durft. Je hebt Henri nodig om je door het leven te slaan. Henri bestaat niet. Henri is wat jij niet bent op de ogenblikken dat je Henri wil zijn.

Dit is misschien een van de meest eigene en eigenaardige boeken die ik las. Zo herkenbaar omdat ik evengoed ergens daar niet ver vanaf geboren ben en dat soort communicatie me eigen is. De droom van het Wilde Westen in de Westhoek. 

Dit is een bruut boek. Over dromen en grenzen en het verborgen geweld van een vader die geen fout van zijn zoon verdraagt. 

Een boek dat om herlezen vraagt. Behoorlijk gelaagd. Misschien iets te geweldig in taal. ‘Trop’ is soms een teveel. Maar zeker een aanrader voor (on)gevoelige lezers.

 

Nirwana, Tommy Wieringa, De Bezige Bij, 2023***

Voor mij een afknapper. Zeker in de beginfase waar Wieringa zichzelf als personage tentoonstelt. Zo Hollands moet het voor mij niet zijn. Egotripperij tot in het absurde. Even dacht ik het boek aan de kant te leggen. Zo zelfingenomen kwam de tekst over. 

Na een beetje doorzettingsvermogen kwam het goede verhaal op dreef en kon ik de persoon Wieringa vergeten. Hij schrijft dus wel erg goed. Daarover bestaat geen twijfel. Maar er is een verlies aan twee sterren door een soort van narcisme die op de duur als opgeklopte room leest van en over maison Wieringa. Enfin. De plot zit goed als je eenmaal 60 bladzijden gelezen hebt.

Daarmee ben ik tegendraads na alle loftuitingen voor TW en zijn Nirwana. 

In deze blog vind je naar mijn mening boeken die veel meer waard zijn qua inhoud en stijl.

 

Tom Lanoye neemt Shakespeare nogmaals radicaal onder handen en brengt zijn visie en bijhorende tekst naar boekhandel De Zondvloed op vrijdag 19 april 2024 om 20 uur. Lady+Lord MacBeth is de tweede samenwerking van regisseur Olivier Diepenhorst en schrijver Tom Lanoye.

Eerder regisseerde Diepenhorst reeds Mamma Medea, een bewerking die Lanoye al eerder schreef. Nu werken ze voor het eerst samen aan een nieuwe bewerking van de meest beruchte tragedie van Shakespeare: MacBeth. Veel bloed, wreedheid en duisternis. Zo staat ‘de Schotse tragedie’ van Shakespeare bekend. Tom Lanoye voegt daar in zijn bewerking twee onverwachte elementen aan toe. Passie en pijn, door een gemis aan wat nooit heeft mogen zijn. En de centrale, drijvende rol verhuist naar Lady MacBeth.

Zij en Lord MacBeth hebben elkaar al in hun jeugd onvoorwaardelijk trouw gezworen. Met de jaren is hun passie nog aangescherpt door de grote tragedie in hun leven: ze bleven kinderloos. Lord MacBeth werkt zijn onbehagen uit op het slagveld. Maar de eer die hem na afloop wordt bewezen troost hem niet. Lady MacBeth bezweert hem dat hij meer verdient. Veel meer. En zijzelf ook. De drie zonderlingen die ze raadpleegt hebben haar een wreed plan ingefluisterd – of was het omgekeerd? Wat een waanzinnig plan leek, wordt een obsessie. Ten slotte gaat het echtpaar over tot de daad. Met desastreuze gevolgen. Ook voor henzelf. 

Tom Lanoye maakte al eerder radicale bewerkingen van klassiekers, zoals OustFaust (naar Goethe) en Atropa (naar Euripides), alsook Ten Oorlog, Hamlet versus Hamlet en Koningin Lear (naar Shakespeare). Telkens met veel weerklank, bij pers en publiek.

 

Wie het theater op het groot podium wil zien kan afzakken naar Nederland en theatergroep Suburbia in actie zien. Wie Tom Lanoye wil zien vertellen over zijn theaterbewerking, kan naar onze koffiebar komen op vrijdag 19 april en zo mee achter de letters van de theatertekst kruipen. 

Bent u er vrijdag 19 april graag bij? Stuur een mail naar Dit E-mail adres wordt beschermd tegen spambots. U moet JavaScript geactiveerd hebben om het te kunnen zien. om uw komst te bevestigen. 

India is nog te vaak terra incognita of, erger nog, een leeg doek waarop Europeanen hun exotische verlangens projecteren. Daardoor missen we zowel de groeiende geopolitieke betekenis als het enorme potentieel van het land, en omdat we de interne spanningen en ongelijkheden niet zien, vergissen we ons vaak in partners. Om een einde te maken aan die schadelijke India-blindheid schreef Gie Goris "INDIA. De onzichtbare gigant" (Lannoo), een actuele inleiding op hét land van de toekomst.

Het is tijd om de Aziatische eeuw niet enkel door de bril van de opkomende macht van China te zien. India heeft de grootste bevolking ter wereld (1,4 miljard mensen), is de vijfde economie ter wereld is en tekent de hoogste groei onder grote economieën op. Maar India is veel meer dan cijfers, veel meer dan een land met toekomst, veel meer dan zijn verleden.

Op 23 april komt Gie Goris naar De Zondvloed in Mechelen (om 19:30u) voor een boekvoorstelling. Journalist Erik Raspoet gaat met de auteur in gesprek over het groeiende belang van India op het wereldtoneel, de sociaal-politieke realiteit, de botsing tussen meerderheid en minderheden, over populisme en democratie.

Ontdek de wereld vanuit onze koffiebar. Schrijf je op voorhand in om dit gesprek bij te wonen via Dit E-mail adres wordt beschermd tegen spambots. U moet JavaScript geactiveerd hebben om het te kunnen zien..

Een literaire avond om u tegen te zeggen. Donderdag 14 maart om 20 uur verwelkomen we Mark Schaevers, de biograaf van Hugo Claus. Hij leverde 'De levens van Claus' af en dat is een werk waar we niet omheen kunnen. Een krachttoer.

      

 

Biograaf Mark Schaevers realiseerde zich maar al te goed dat hij bij het schrijven over Hugo Claus meerdere levensverhalen had te doorgronden. Schrijver, kunstenaar, filmer: alleskunner Hugo Claus heeft er alles aan gedaan om de mythe van zijn biografie mee vorm te geven. Schaevers’ werkwijze is dezelfde als bij zijn bekroonde boek over Felix Nussbaum. Hij volgt zijn onderwerp op de voet, zonder expliciet te interpreteren. Waar de schrijver dacht: ‘Ik ben de baas, hè, van al die Clausen’, geldt dat evenzeer voor de biograaf. Te midden van alle tegenstrijdigheid heeft Schaevers een leven van eenheid kunnen beschrijven, en ook voor wie Claus dacht te kennen zal het totaalbeeld verrassend zijn. De levens van Claus is het resultaat van diepgravend onderzoek, van geduld en sensitiviteit, en een getuigenis van een scherp verstand en literaire verbeelding.

De meesterverteller Schaevers brengt de lezer dichter bij Claus dan de schrijver zelf ooit heeft toegestaan, en tegelijk is deze biografie een wervelende cultuurgeschiedenis die meer dan een halve eeuw bestrijkt.

 

Kom samen met ons Hugo Claus herontdekken in onze winkel. Schrijf je op voorhand zeker in via Dit E-mail adres wordt beschermd tegen spambots. U moet JavaScript geactiveerd hebben om het te kunnen zien.. We maken er samen met jullie een speciale en mooie avond van. 

 

De toegang bedraagt naar goede gewoonte 4 euro, zodat we deze literaire avonden en meer kunnen blijven aanbieden. 

CIMICvzw en Boekhandel De Zondvloed geloven in de kracht van meerstemmigheid, dialoog en ontmoeting. Er is daarom geen betere plek, geen beter moment om elkaar te ontmoeten en met auteurs in dialoog te gaan als in het CIMIC-café. 

Kom op maandag 26 februari 2024 naar onze koffiebar voor een avond vol ideeën, meningsverschillen of juist ontmoetingen met gelijkgezinden. Kom luisteren, mee debatteren, of laat je inspireren met een koffie, thee, iets fris of een Mechels bier erbij.

Het thema van deze avond? Migratie als oplossing voor de klimaatcrisis.

 

Wetenschapsjournaliste Gaia Vince, schrijfster van ‘Avonturen in het antropoceen’ bewijst met haar laatste boek ‘Nomadic Century’ hoe migratie – tegen alle onheilsboodschappen in - de oplossing blijkt te zullen worden voor het toekomstige klimaatprobleem.

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Koen Stuyck licht haar verruimende visie toe op maandag 26 februari om 19 uur in het CIMIC-café@deZondvloed. Nodig dus zeker je klimaatvrienden, groene filosofen, maatschappelijk bewuste kennissen uit om er samen een boeiende avond van te maken.

 

Dit zijn de data voor de volgende bijeenkomsten van het CIMIC-café in 2024. Zet ze zeker in je agenda! De onderwerpen die aan bod zullen komen, worden in volgende nieuwsbrieven medegedeeld:

  • Maandag 29 april 2024
  • Maandag 17 juni 2024
  • Maandag 7 oktober 2024
  • Maandag 9 december 2024

Zaterdag 20 januari knalt het startschot van Maandrang!

In het kader van de Week van de Poëzie (25 januari tot 31 januari) en op initiatief van het Vermeylenfonds en De Sprekende Ezels Mechelen, zal van 20 januari tot 9 februari het gloednieuwe poëziefestival Maandrang in de stad Mechelen neerstrijken. Dit festival van het poëtische verlangen zal inspiratie en zintuigen prikkelen met mooie woorden, klinkende zinnen, jazz en beatpoetry, theater, filmvoorstellingen en tattoos.

Mechelen is de thuisbasis (geweest) van uitzonderlijk veel grote dichters met nationale uitstraling, zoals bijvoorbeeld Herman de Conick, Paul Snoek, Remy van de Kerckhove en Bart Moeyaert. De ideale locatie om een poëzieviering te houden. Dat dachten Tom Cools, coördinator bij het Vermeylenfonds, en Pieter Staes, organisator van De Sprekende Ezels Mechelen, ook.

In de hele stad kan je tijdens die week literaire verrassingen terugvinden en je door woorden laten prikkelen. Ook bij ons. 

Programma

Op zaterdag 27 januari, van 16u tot 19u, kan je bij ons terecht voor een portie woordkunst: 

  • 16 uur: Didi de Paris: https://www.facebook.com/events/764297698472106/
  • 16.30 uur: Andy Fierens: https://www.facebook.com/events/7177212952393060/
  • 17 uur tot 19 uur: het balanseer beweegt, een poëtische staalkaart: https://www.facebook.com/events/371876465540630

Kom samen met ons poëzie en taal vieren! Ondertussen kan je je dorst lessen in onze koffiebar en een portie woordkunst nuttigen. 

 

Ontdek het volledige programma hier: https://www.maandrang.be/

 

Vrijdag, 15 december 2023 12:34

Een lezer blogt: Annick Vansevenant

Gelezen XXIV
Annick Vansevenant 
voor De Zondvloed Boekhandel/ R &M

 

Eindejaarseditie december 2023

 

Non-fictie

Machiavelli’s lef, levensfilosofie voor de vrije mens, Tinneke Beeckman, Boom, 2020****

Met enige aarzeling begonnen aan dit boek met in de titel een man die een slecht imago met zich meedraagt. Van Machiavelli onthoud je een direct streven naar macht en zoiets als ‘het doel heiligt de middelen’. Niet direct my piece of cake. Toch bleef de vraag hangen waarom een jonge filosofe een dergelijk figuur als startpunt neemt en zijn denken beschouwt als een ‘levensfilosofie voor de vrije mens’. Wat kan Beeckman waarmaken over deze Florentijn die leefde tijdens de Renaissance?

Veel, zo blijkt. Duidelijk en analytisch gestructureerd, leesbaar geschreven neemt Beeckman ons mee in zijn denkwereld. Zijn strategie en visie op politiek en staatsbestel zijn verbazingwekkend modern te noemen, zeker in deze tijden van polarisatie. Was de kunst in de Renaissance het startpunt om het perspectivisme door te voeren in beeld, dan was Machiavelli degene die pleitte om de ‘kunst’ van het wisselstandpunt te leren. Elite moet niet denken vanuit de hoogte, maar vanuit een volks standpunt. Omgekeerd moeten mensen van het volk leren hoe ze, mits controle op de elite, waarborgen krijgen voor welvaart en veiligheid. Het lijkt wel utopisch denken. Overigens pleit deze denker ook voor een vorm van beslissingssnelheid. Laat problemen niet aanmodderen met het idee dat deze zichzelf oplossen. Nee, pak ze kordaat aan. Niet treuzelen en misschien tegen de haren instrijken. Want als een ‘kanker’ te groot worden, zijn de gevolgen niet te overzien. Boeiend vond ik het nadenken over zaken als ‘Privileges zijn slecht. Slachtofferschap is goed.’ Iets wat hij compleet verwierp. Hét sofisme van alle identiteitspolitiek die door Machiavelli en ook door de auteur wordt verworpen. 

Een boek geschreven vóór de Nederlandse verkiezingen van november 2023. Actueler dan ooit. Zeker en vast de moeite voor wie politiek geboeid blijft in ons land anno 2024.

 

Monarchie, Kemal Rijken, Ambo/Anthos, 2023***

Deze Nederlandse journalist heeft zich uitvoerig gedocumenteerd over een aantal dynastieën, koningshuizen binnen Europa. Dat levert een schat van informatie op. Een boek van 470 bladzijden, bronvermelding en dankwoord niet inbegrepen. Ook een paar leuke foto’s. Het boek bezit een omslag en de binnenzijde daarvan levert je direct een overzicht van de diverse koningshuizen en hun ‘verbanden’. Een en ander is met elkaar verweven en de omslag alleen al verdient een ster.

De koningshuizen die aan bod komen zijn: Nederland, Luxemburg, Italië, Montenegro, België, Verenigd Koninkrijk, Zweden, Denemarken, Griekenland, Noorwegen, Spanje, Roemenië, Bulgarije, Monaco, Liechtenstein.

Grosso modo beschrijft Rijken een tijdsinterval van maximaal 150 jaar. Anderhalve eeuw waar veel op de helling kwam te staan voor monarchieën. Een aparte invalshoek ook om veel van de Europese geschiedenis te begrijpen.

Het werk staat bol van de feiten die worden gestaafd. Geschreven dus door een journalist. Dat is goed maar niet altijd het recept om lekker door te lezen. 

Misschien is dat ook de bedoeling niet. Je hoeft dit boek niet door te lezen. Als je in een van die landen eventjes vertoeft, op reis of zakelijk, dan kan die achtergrond je toch wel helpen om een en ander te begrijpen.

Zelf sloeg ik Griekenland, Montenegro en Bulgarije over. Omdat ik niets van die geschiedenis ken. De rest las ik met aandacht en dat vlotte mooi door. Dit is een naslagwerk. Geen roman.

 

 

Waarom niemand kwantum begrijpt en iedereen er toch iets over moet weten, Frank Verstraete/Céline Broeckaert, Lannoo, 2023****

Theoretische fysica probeert via wiskundige modellen de interactie in onze kosmos te begrijpen. Soms loopt wiskunde voor, soms zijn experimenten strijdig en blijven ze de bestaande modellen ondergraven. Tussen experiment en theorie ontstaat begrip van wat zich aan krachten, deeltjes, energie… afspeelt en ons bestaan ook mee heeft veroorzaakt.

Verstraete start met dit boek met het moeilijkste. Kwantum. Wat is in godsnaam een kwantum en waarom is dat zo belangrijk? Deze tak van de fysica is vrij recent. Eigenlijk nauwelijks meer dan een eeuw oud. Toch heeft het kwantum-inzicht onze wereld danig veranderd en zal dat in de nabije toekomst zeker nog veel meer doen.

Alles begint met ondeelbaarheid. Vandaar het kwantum. In het normale zintuiglijk perspectief denken we dat energie gewoon een continuüm is, dat tijd niets met ruimte te maken heeft, dat watergolven een ding zijn maar licht gewoon straling is. De appel valt namelijk van een boom op de grond en stijgt niet naar de lucht. Zo simpel zijn de eerste wetten van Newton.

Maar dan komt er licht in de zaak. Is licht nu een golf of een deeltje (foton?). En waarom zoeken deeltjes een samenhang? En waarom is alle licht bepaald door een frequentie? 

Niet alles is deelbaar. Alles bestaat uit kwanta. Energie bijvoorbeeld is niet deelbaar. Dan begint pas het grote avontuur. Want onzekerheid mag vrij filosofisch klinken, het is een wet. Je kan niet van elk deeltje tegelijk weten waar het is en de ‘snelheid’ of het momentum die het heeft op datzelfde moment. Meet je het ene, ben je het andere kwijt. Je stoort een wereld door te meten. Je wordt dan deel van die wereld.

Nee, geen science fiction. Pure science! Voeg daar nog wat elementen als symmetrie, antideeltjes en verder nog de kwantumcomputertechnologie.

Vermakelijk is hoe Verstraete leuk schrijft en ook veel vrouwelijke fysici aan het woord laat, af en toe vergezeld van wat roddels. Een poëtisch vers geeft dan weer anders weer wat die werkelijkheid is.

Een zeer verhelderend boek maar vooral toch gericht naar mensen die iets weten over fysica op een meer dan middelbaar niveau. Niet zo gemakkelijk, wel enorm boeiend en plezierig. Daarom vier en geef vijf sterren.

 

 

Bomen en bossen, Ton Lemaire, Ambo Anthos, 2023****

Een filosofisch ‘groen’-icoon is deze noorderbuur. Al jaren schrijft hij over natuur op een cultuurfilosofische manier. Met veel eruditie, mildheid en toegankelijkheid. Misschien is dit mijn laatste boek, schrijft hij in het voorwoord. Het is even schrikken als je merkt dat hij een 80-er is. Dit boek is een ode aan het belang van bomen en bossen. Bomen die landmarks zijn, bomen die zoveel jaren ouder worden dan een mens maar snel gekapt worden. Bossen die een klimaat onder controle houden en onder het bladerdak enorm veel leven bevatten. Het boek biedt een mooie verkenning van bomen in zowel literatuur, kunst, religies, culturen (wereldwijd) en geeft mooie feitjes mee over het leven en belang van bomen en bossen. Hoe vooral de landbouw en de groeiende populatie van mensen de boomgrens terugdrong. Waar Lemaire wel niet van houdt, is om bomen te veel te vermenselijken zoals Peter Wohlleben deed in zijn boek (al vond ik dat eigenlijk wel enorm mooi, hoe bomen ‘weet’ hebben van elkaar en ondergronds verbonden blijven). Dus toch een kritische noot van Lemaire. Dat scherpt de lezer en van dat soort opmerkingen mochten er meer zijn. Want de rest is vrij beschrijvend, erudiet dat wel, maar niet zo diepgravend als de wortels van sommige bomen…

Een gemakkelijk boek eigenlijk, voorzien van een aantal illustraties in kleur.

 

 

Operatie Kerk, Walter Van Steenbrugge, Pelckmans, 2023****

Volgens de ondertekening van het voorwoord is dit boek afgewerkt in augustus van ’23. Net voor de reeks ‘Godvergeten’ op VRT te zien was. Alvast een goede timing. In het boek beschrijft meester Van Steenbrugge twee zaken die de Rooms-Katholieke Kerk in Vlaanderen op haar grondvesten deed daveren. Enerzijds het schrijnende verhaal van seksueel misbruik in de Kerk, anderzijds het euthanasieproces (2020). De twee zaken zijn elk goed voor de helft van de tekst.

De advocaat beschrijft beide verhalen vanuit zijn advocatenbureau. Beklijvend wat de slachtoffers betreft in de ene zaak van seksueel misbruik in de Kerk en evengoed navrant en pijnlijk wat de beklaagden betreft in het euthanasieproces. In beide gevallen ook een kluwen van intriges vanuit Kerk en staat waarbij de grote middelen, een rechtsstaat als de onze onwaardig, niet geschuwd werden. De tentakels van die macht reikten tot het Vaticaan. 

Het boek is geschreven door iemand die juridische taal hanteert en toch het menselijk aspect in dat alles niet schuwt, zowel binnen het advocatenbureau als in contact met slachtoffers of beklaagden. Het leesritme wisselt daarom van vlot naar concentratie. Wat wordt beweerd, wordt ook gedocumenteerd. Het boek leest als een aanklacht tegen verborgen macht en machtsmisbruik maar is evengoed een leidraad om de achtergrond van een aantal feiten, vaak vrij breed uitgesmeerd in de media, te begrijpen en verbanden te ontdekken. Denk aan de verdwenen dossiers van Operatie Kelk, de betwiste soevereiniteit van Vaticaanstad als deze wordt aangeklaagd in het kader van seksueel misbruik, de plotse twist van de zaak Tine Nys naar het assisenhof, de aanklacht tegen Van Steenbrugge zelf door het Vaticaan.

Dit boek mag wat mij betreft verplichte lectuur worden in de lessen actualiteit en dat in elk schoolnet.

 

 

Fictie

Slapeloos, Jon Fosse, Wereldbibliotheek.2010****

Een schitterend wit, Jon Fosse, Uitgeverij Oevers NL, 2023****

De Nobelprijswinnaar literatuur 2023 maakt zich op een aparte manier taal eigen. Hij neemt je mee in een gegeven zonder plot bijna, let op de kleine details die je zo herkent uit het eigen leven maar plaatst figuren in een context die bevreemdend of vervreemdend werken. In die zin is Fosse een controversieel schrijver met een apart timbre. Als lezer word je op het verkeerde been gezet. De taal is eenvoudig en herhalend, een beetje aritmisch en je krijgt het gevoel stil te staan. Opeens doemt een andere dimensie op en vraag je je af of je niet een paar bladzijden gemist hebt tijdens het lezen. Niets van. Al is de trage, repetitieve stijl een uitdaging voor de leesconcentratie. De twee boeken die ik van Fosse las, tellen net geen tachtig bladzijden. Andere auteurs met eenzelfde volume ga je verslinden op zo’n anderhalf uur (zonder storing). Anders dus bij Fosse. Hij verplicht je traag te lezen. Anders ontgaat je de essentie. 

‘Slapeloos’ is het verhaal van een koppel die een woning zoekt. Het is koud en herfst. De winter komt nog. Op een of andere manier lijkt het wel een Scandinavisch kerstverhaal. De gelijkenis is enorm maar is evengoed actueel als je kijkt naar het migratiethema dat wereldwijd de kaarten herverdeelt en politieke fracties verdeelt. Nooit heeft hij het over politiek. Het is altijd een blik van hoogstens één of twee mensen binnenwaarts en buitenwaarts naar de ontmoeting met één ander. Als er al sprake is van een ontmoeting. Je stapt niet uit die winter van eenzaamheid.

‘Een schitterend wit’ is dan weer compleet anders maar bezit alle kenmerken van dezelfde schrijvershand. Het begint met de verwardheid die ons allemaal overkomt wanneer je een afslag mist. Je rijdt wat links en wat rechts en je rijdt je vast. Bij Fosse is dat dan midden een bos (ondenkbeeldig in Vlaanderen). De wagen kan geen kant meer op en dus zoekt de chauffeur zich te voet een weg naar de ‘bewoonde’ wereld. Op zoek naar een lichtje dat brandt, op zoek naar menselijk contact. Hij blijft gaan, krijgt het superkoud, wil gaan liggen maar weet dat dit het einde kan betekenen. Opeens komt dan het schitterend wit. Iets wat lonkt en belooft. Het mooiste is dat de combinatie van alles absurd is, maar het hoofdpersonage eigenlijk ‘gewoon’ rationeel blijft denken en herkenbaar blijft.

 

 

Kassa 19, Claire-Louise Bennet, Koppernik, 2022****

In de vorige blog (oktober 2023) werd van deze Ierse auteur al ‘Poel’ beschreven. Een hilarisch, boeiend en raar hoogstandje van schrijverschap. Daarom nam ik met interesse kennis van dit tweede boek van Bennet. Iets lijviger dan het vorige maar zeker zo goed. Bij Bennet gaat het zelden om een verhaal. Het gaat om belevenissen en weven rond die belevenissen zonder dat die later nog een betekenis krijgen. Vrij en associatief dus. Vrij associatief.

De titel is dan weer verhelderend logisch. Een jonge vrouw uit een arbeidersgezin staat aan de kassa in een grootwarenhuis. Kassa nr. 19.  Wie nu verwacht dat dit boek een soort van biografie is van de arbeidersdochter die zich via een flexi-job opwerkte naar auteurschap is eraan voor de moeite. Hier is geen lijn te bespeuren behalve ideeën die opkomen, met boeken die interessant zijn om te lezen en een paar gasten aan de kassa die haar soms een boek toestoppen. Uiteraard krijgt ze relaties en altijd bekijkt ze die als een kraai op haar nest. Nooit van dichtbij. Altijd van dat vreemde.

Net zoals bij Fosse merk je hier dat repetitieve en lees je soms korte zinsneden alsof de auteur lijdt aan kortademigheid. Maar net zoals bij ‘Poel’: je leest en je lacht. Op zich weeral goed voor de ademhaling.

 

Tosca, Maud Vanhauwaert, Dasmag, 2023***

Een witte cover waarop een drietal halve cirkels te ontwarren zijn. In reliëfdruk lees je dan Tosca. De eerste roman van dichteres Vanhauwaert. Overigens, zo zegt ze zelf in het boek, paste ze de naam aan. Niet Toska maar Tosca. Omwille van het grafische.

Eigenlijk is dat een perfecte, misschien ongewilde, entry voor deze roman. De pasvorm. Je wordt als lezer gedwongen in een ritme. De dichter is altijd dicht. De roman is vloeibaar en vreemd. De auteur kan schrijven; daarover bestaat geen twijfel. De plot grijpt naar de keel (of de buik?) en laat je op het eind verweesd achter. Wat was fictie, poëzie, verdichtsel, verzinsel of realiteit.

Tot hier kan ik vijf sterren geven. Maar ik mankeer en mis iets. Ongekunsteldheid. Als iets een teveel heeft aan zoeken en gezocht worden en zich wil laten vinden, dan krijg je een ongemakkelijk gevoel. Alles is ‘gemaakt’ en mist ondanks de vele woorden, warmte en inleving. Niets komt binnen. 

Nee, ik hou van Maud Vanhauwaert als dichter. Haar eerste roman is voor mij gewoon te veraf en te ‘goed’ gemaakt. Waardoor het misschien net z’n doel mist.

 

Dit zou in de tegenwoordige tijd geschreven moeten worden, Helle Helle, Uitgeverij Contact, 2012***

Iets voor jou, zei de boekhandelaar van De Zondvloed. Helle Helle. Een naam als een klok (maar dan niet vanuit Rome). Gelezen en weeral met plezier ‘verorberd’. Al vond ik haar nieuwere romans een stukje beter. (‘Zij’ en ‘Bob’). Wat betekent dat naar mijn bescheiden mening deze auteur is gegroeid en haar stijl verder heeft verfijnd. Want ‘puur’ is een woord dat hier van toepassing is. Een vorm van helderheid in eenvoud. Een voorbeeld: ‘een potlood als een half opgerookte sigaret’. Zelf zou ik daar nooit aan denken maar het is precies wat ik voor me zie liggen.

Al laat de titel van dit boek iets anders vermoeden. Zo lang en waarover gaat dat dan? Ze beschrijft hoe ze aarzelend schrijft en naderhand haar werk herleest. Dit zou in de tegenwoordige tijd moeten geschreven worden. Dat typeert Helle Helle. De aandacht voor het grammaticale dat indien goed gebruikt nauwelijks opvalt. Omdat het zo juist is.

Ze mixt generaties en de naamgeving tussen tante en de auteur zijn wat verwarrend in het begin. Eigenlijk gaat dit boek over loslaten, opgroeien en terugkeren. Over alles en niets dus. Nee, absoluut geen ‘livre noir’ of literaire thriller.

Helle Helle is volgens mij verwant met Jon Fosse en Claire-Louise Bennet. Een indringende, ludieke, heldere, bevreemdende en vervreemde manier van taal hanteren. Niets is moeilijk maar toch redelijk complex. Maar zo herkenbaar menselijk.

 

Momenten voor de eeuwigheid, Kjersti Anfinnsen, Ambo/Anthos, 2023****

Een 90-jarige vrouwelijke hartchirurg mijmert over het voorbije leven en de huidige momenten. Het lijkt een afgrijselijke voorafspiegeling te worden van het ouder worden. Niets is minder waar. Het is een bijwijlen humoristisch boek, enig cynisme is nooit uitgesloten, vol van het leven van nu en wat verleden tijd is. Korte of iets lange mijmeringen – momentopnames dus – in het leven van Birgitte. Ze is van Noorse afkomst, werkte lang als enige en eerste vrouwelijke hartchirurg in New York en slijt haar laatste jaren in Parijs. Met Javier, een beroemde en circa even oude architect, beleeft ze op oude leeftijd een korte maar mooie liefde. Aangrijpend, plezant en zeer lucide van taal. Het boek lees je in een tweetal uur uit maar blijft nazinderen. Wat voor leef-tijd wordt het bij verouderen boven de 80? Hoe kijken jonge mensen naar je? Wat zegt de actuele wereld je? Wat sluit je af? Wat open je (opnieuw)? 

Een boek om te koesteren. Maar misschien meer voor 60-ers. Jonge mensen zullen dit nogal ver van hun leefwereld ervaren, vermoed ik. Al is de auteur ook een 50-er. Misschien onderschat ik nu het inlevingsvermogen van jongere mensen.

 

Tom Lake, Ann Patchett, De Bezige Bij, 2023**

Een roman die je best leest op vakantie, misschien best in een fruittelersgebied zonder stadskernen dichtbij. In de VS heb je vele van deze uitgestrekte gebieden en dat maakt het weer wat exotischer en is ook het landschap dat essentieel is in dit verhaal.

Dit is een roman, een familieroman, te lezen zonder problemen. De boerin had een verleden als actrice, had een korte romance met een ‘grote’ ster, huwde een boer en kreeg drie dochters. Allemaal close maar toch met een eigen karakter. De een zal boerin worden, de ander wil actrice worden en de derde dochter studeert veearts. Het heeft wel iets mee van ‘Onder moeders vleugels’ (Louisa M. Alcott). Patchett schrijft goed en eigenlijk te goed voor een dergelijke plot. Maar het is een boek voor moeders wiens dochters beslissen over hun eigen leven, hun gang gaan en toch wel benieuwd zijn naar dat verleden dat ze delen.

Voor mij te romantisch.

 

Dromen voor het leven, Arthur Japin, Uitgeverij Mozaïek, 2023*

Dromen zijn geen bedrog. Ze zijn zelfs broodnodig. Dat is zowat het uitgangspunt van dit kleine boekje, waar korte fragmenten geschreven door Japin en illustraties van Martijn van der Linden, een soort dromendagboekje vormen. 

Want inderdaad, op het eind van de rit krijg je de kans je eigen dromen te noteren. Waar, wat en hoe? Dromen zijn een spel, zijn een krachtbron en geven weerstand tegen het leven. Mezelf hiervan overtuigen kon ik niet. 

Maar het is een grappige en mooie uitgave. Dat is zeker werkelijk, in wakkere toestand, waar te nemen.

 

Science-fiction

De avonturen van Amina al-Sirafi, Shannon Chakraborty, Boekerij, 2023****

Dit boek was een onverwachte aangename verrassing. Gekocht in regentijden omdat het er zo leuk uitzag want het was een limited edition al kostte die niet meer dan een ander werk van dit formaat. Mooi papier, wat leuke tekeningen en op de cover binnenin een mooi getekende kaart van de Indische Oceaan.

Niet verwonderlijk want het gaat om een avonturenroman die zich afspeelt tussen alle landen gelegen aan deze oceaan. Een beetje magisch, behoorlijk avontuurlijk en met heel veel weetjes van een cultuur waar we alles van denken te weten en toch niets snappen. Op de duur sla je toch een atlas open om te weten waar alles zich afspeelt.

Verrassend is dat de hoofdfiguur een vrouwelijke piraat is die van wanten weet. Ze is min of meer ‘op rust’ tot ze een opdracht krijgt die ze niet kan weigeren. Een opdracht met een dubbele boodschap en waardoor ook haar dochter in gevaar komt. Ze gaat op tocht en zoekt contact met gewezen vrienden en vijanden. Stuk voor stuk mannen en vrouwen die beschikken over een specifieke kwaliteit. Dan begint de zoektocht, een avontuur vol magie, rare zeewezens, vliegende wijzen en ongelooflijke reddingen. Dat laatste was er voor mij soms te veel aan, maar zo leuk omdat het eens niet een Vikingenverhaal of een saga betreft, bekeken door een Westerse bril. 

Het leest heerlijk door. Een absolute aanrader waar je jezelf in verliest en de pezen van je armen arbeid verzetten wegens het gewicht. Op de duur lees je aan een tafel maar dat neemt de pret niet weg.

 

Kinderliteratuur

Ronnie de roerdomp, Arjan Dwarshuis, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 2023***

Suus gaat er graag op uit. Soms wat onbesuisd als het weer kwakkelt en het ijs niet in staat is om mensen te dragen.  Zo begint het verhaal van Suus die haar eerste ontmoeting met de roerdomp nauwelijks overleeft. 

De illustraties van Marieke Ten Berge zijn heerlijk en verademend. De tekst van het boek is eerder gericht op lezers vanaf 9 jaar. Voorlezen kan wel en een filmpje bekijken kan ook. Dat maakt het avontuur completer.

Uiteindelijk is dit boek iets voor de kleine vogelliefhebber. Ook de auteur is een fenomeen als we dit mogen geloven. Hij zag in 2016 niet minder dan 6852 vogelsoorten. Hoe hij dat voor elkaar kreeg, is mij een raadsel en zal zeker de nodige ‘uitstoot’ gegeven hebben.

Dit terzijde is het boek ook een beetje een eigenaardige vogelgids. Je kan aantekenen welke vogel je zag in de tuin, het park, op de vijver, in de weide, in het bos. Zo leer je kinderen kijken en de nieuwsgierigheid als vanzelf aanwakkeren. Maar de vogels en vogelsoorten primeren op het verhaal en dat is jammer. Veel vogels maar net te weinig vleugels om het verhaal ook te laten inspireren. Het verhaal is ondergeschikt aan de soorten en daarom is het avontuur ondergeschikt en zijn de belevenissen niet echt geloofwaardig.

 

Pagina 7 van 25