Annick Vansevenant
voor De Zondvloed Boekhandel/ R &M
Editie maart ‘18
Klok zonder wijzers, Carson Mc Cullers, Athenaeum, Polak & Van Gennep, 2018*****
Georgia, een zuidelijke staat in de VS tijdens de jaren ’50. Een verhaal van vier mannen, drie blanken en een zwarte in een tijd waarin het woord ‘racisme’ niet bekend was maar wel beleden werd en een vrij duidelijke politieke vertaling kreeg. Racisme zoals het kan gedefinieerd worden: de vanzelfsprekende elitaire manier van denken door mensen met macht en een blanke huid die door gelukkig toeval aan de macht geraken.
Toch is deze roman veel meer dan een statement. Het is en blijft een verhaal van aparte levens waarbij de vier protagonisten steeds meer met elkaar verweven worden. Relaties die ondanks hun gekleurdheid de getaande herkenbaarheid van een geleefd leven krijgen. Menselijkheid met scherpte beschreven. Het zijn niet de grote woorden die het boek scherp en ontluisterend maken. Net de details van de kleine reacties in woord en wederwoord, in denken en overdenken en bedenken, nemen je mee in een tijd van toen en nog altijd van nu. Een aanrader van formaat voor wie niets menselijks vreemd is.
Het gordijn, Kader Abdolah, Prometeus, 2017****
Een boek op de grens tussen een autobiografisch verhaal, een reportage en een roman. Maar goed, hier gaan we. De schrijver is een Iranees, een VIPI (VIP Iranees) in Nederland. Zijn boek is gebaseerd op een bezoek in Dubai aan zijn moeder die lijdt aan dementie. Een grenzeloos verhaal: de wereld van een uitgeweken Iranees terug in een Arabisch land, een zoon die zijn moeder (een veranderde vrouw) ontmoet in een bijna niemandsland. Tevens een kennismaking met een wereld van ouderdom, aftakeling en onbegrip in een compleet niet passende setting, verwarring en zoeken naar contact, herkenning. Herinneringen van hoe zijn moeder was, hoe ze nu is en hoe hij zichzelf in een transitie (letterlijk en figuurlijk) bevindt, worden anekdotisch omschreven.
Een mooi boek met veel invalshoeken die veel lezers kan boeien.
Toen wij wezen waren, Kazuo Ishiguro, Atlascontact, 2017 (6de druk)****
De Troostelozen, Kazuo Ishiguro, Atlascontact, 2017 *****
De auteur kreeg de Nobelprijs literatuur in 2017. Om eerlijk te zijn: ik kende hem alleen van ‘The remains of the day’, een goede film met A. Hopkins en E.Thompson in de hoofdrol. Een schrijver met Japanse roots die op zijn 5de levensjaar in Engeland kwam wonen. Zijn boeken zijn zonder twijfel anglofiel. En daarmee bedoel ik: narratief, opbouwend, boeiend, vlot met aandacht voor personages en de grond waarop ze leven of bewegen. De verhalenverteller bij uitstek. Per zin lees je niets moeilijks. Pas na een paar bladzijden en zeker na een paar hoofdstukken krijg je dat gevoel van ‘verdwaaldheid’. Heb ik iets gemist? Waar zit hij nu? Waar gaat dit naar toe? Alles wordt simpel gehouden en opeens ben je het spoor bijster. In ‘Toen wij wezen waren’ lijkt het een beetje ‘absurdistan’ dat iemand het lot van zijn ouders kan achterhalen, zoveel jaren terug verdwenen in Shangai.
In ‘De troostelozen’ geraak je met het hoofdpersonage van langsom meer verbonden en samen met hem van langsom meer geïrriteerd. Iedereen vraagt hem iets, hij weigert nooit en komt terecht in een heden en verleden die de lezer verwart. Maar nogmaals: de taalkeuze is eenvoudig, het verhaal onderhoudend. Op het korte gegeven van een muzikant die een concert moet brengen in een bepaalde stad straalt een boek van zo’n 400 bladzijden die blijft boeien ietwat Zen uit. De tijd is geen meester. Het woord wel. Iets is alles en veel is niets.
Dit boek had voor mij overigens heel veel gemeen met ‘De eeuwreizigers’ van Neumann die ik besprak in een eerdere blog. De plaatsing, het verhaal, de verwarring, het eindeloos ronddolen in eenzelfde stad… Geen copypaste, maar misschien toch wel een joint adventure van ideeën?
Twee mooie boeken om te dwalen al zittend. Een must. Allebei een must. Voor wie graag dwaalt in boeken en dol is op lezen.
Waterland, Graham Swift, Ulysses, 2007****
Dit boek heeft een plaats. De Fens, een poldergebied ten noorden van Cambrigde en reikend tot het noordwesten van Norfolk. Wie er passeert, ziet weinig. Tenminste, voor wie niet ziet wat te zien is. Een absoluut natuurgebied (zoals alle polders overigens) met veel water, complexer dan op het eerste zicht lijkt en groen regenachtig.
Waterland is een boek dat veel ineens wil vatten. Een geschiedenis van een familie en schoonfamilie. Een geschiedenis van wat je kan doen in dat soort land: landbouwen, palingen vissen en bier brouwen en als teenagers hangen aan de rand van een kreek met de nodige kreten.
Het boek leest vreemd. De lezer krijgt voortdurend vragen. Alsof de auteur niet weet wat hij wil zeggen en onze mening vraagt. Dat maakt het apart maar ook intrigerend. De belevenissen gaan alle kanten uit, wat niet moeilijk is in zo’n vlak land. Zijn stijl en overgangen vragen aandacht. Geen streekroman, geen whodunit. Maar zoiets vreemds amusant afgrijselijk en boeiend. Geen thema blijft gespaard: historiek van het vlakke leven, de twee grote oorlogen, het ontluikende seksuele leven, incest, onderwijs en … vooral vragen stellen. Een vreemde roman van een bekend landschap dat verspringend werkt zoals mensen in de polders snel kreken oversteken. Verspringen is inderdaad een olympische discipline.
Zelf opgegroeid in de polders was het voor mij een genoegen met deze Graham Swift kennis te maken. Het oorspronkelijke werk dateert van 1983. De tijden wanneer ik als puber met een verrekijker de polders afspeurde naar reigers en ander ongedierte. Puur genieten.
Het museum van de oorlog, Claudio Magris, De Bezige Bij, 2015****
Het verhaal speelt zich af om en rond Triëst, een strategisch belangrijk punt tussen enerzijds Italië en het voormalige Joegoslavië, nu een beetje geprangd tussen Istrië (deel van Kroatië) en Slovenië. Een clash tussen Tito en Mussolini.
Wat gebeurde er in een concentratiekamp in Triëst? En wie was verantwoordelijk? Een Amerikaanse krijgt opdracht om ter plaatse een museum voor de vrede in te richten, die eigenlijk een museum van oorlog zal worden. Waar hang je welk tuig en hoe komt het tot z’n recht? Toch wel rare vragen voor een intendant. Kom dan nog op het spoor van een massamoord die geen naam krijgt en zelfs in het boek de naam niet krijgt die het verdient. Dan kom je tot de kern van dit verhaal. Magris is altijd een auteur die onderweg is, de reis niet afmaakt, maar gaandeweg oplicht. Een auteur als oplichter?
Opnieuw een roman van Magris die je kan lezen en herlezen. Wat op zich al iets zegt over de gelaagdheid. We spreken over een traaglezend boek met veel complexiteit. Maar ook met een fenomenale inkijk hoe een conflict in dit grenzenland dramatisch kan worden en buiten proporties uitgroeit tot iets fenomenaals, dat zowel generaties als historie overstijgt.
Schorshuiden, Annie Proulx, De Geus, 2017***
De backcover spreekt van Proulx’ beste werk. Dat moet ik tegenspreken. Voor mij zijn ‘Accordeonmisdaden’ (*****) en het toegankelijke ‘Scheepsberichten’(****) stukken beter. Canada en de immense gronden blijven grond geven aan dit boek. De ecologische toon is niet mis te verstaan: er werd gekapt, er werden wouden gekleineerd, er werd niet geredeneerd over de gevolgen op lange termijn. Europese migranten die arriveren in Canada en generatie na generatie bezig blijven met bomen, schors, transport en hard labeur in een voor hen onbekende en onvriendelijke streek.
Zo wordt deze familie- en streekroman net iets te veel een platform voor ‘de’ betere wereld. Het boek begint op snelheid om dan ergens na 200 bladzijden een dip te tonen tot je ca 150 bladzijden ver doorworsteld hebt. Dan wordt het weer supergoed, Proulx op haar best dan. Een best leesbaar en interessant boek maar niet altijd op elke vijftig bladzijden hetzelfde niveau vertonend.
Between the world and me, Ta-Nehisi Coates, Spiegel & Grau NY, 2015*****
Vertaald via Amsterdam University Press, 2015
Natuurlijk denken we sociaal. Natuurlijk omarmen we andere culturen. Natuurlijk staan we open voor mensen zonder papieren. Wij zijn ok. Wij zijn breeddenkend en open. Dat denken we en denken we graag over onszelf.
Tot je zo’n boek leest. Tot je leest van een zwarte die vertelt hoe het eigenlijk echt is om zwarte te zijn in een land waar blanken de toon voeren (VS). Dit boek is een spiegel waar je als blanke liever niet in kijkt. Omdat het niet het grote discours maar de kleine details zijn die je ontsnappen. Je denkt absoluut te weten wat mensen met een migratieachtergrond, mensen met een andere huidskleur ervaren in een voor hen vreemd land. Niets van. Je weet er als blanke man of vrouw gewoonweg niets van. Wat mij betreft: een eye-opener. En dan nog. Dan nog moet je het herlezen om niet te vergeten. Wat zo snel ben je weer gewoon in eigen country. Gewoonweg. Gewoon weg van de rest.
Vrijdag 30 maart houdt Tom Lanoye tijdens zijn lentetournee halt in onze boekhandel.
Tom Lanoye hoeft geen introductie. Hij is gekend als romancier, dichter, columnist, scenarist en theaterauteur en in 2017 mochten we zijn roman Zuivering verwelkomen op onze Nederlandstalige tiptafel.
Vrijdag 30 maart komt hij zijn roman Zuivering bespreken en maakt tijd voor vragen en een signeersessie.
Bent u er graag bij? Laat het ons weten via een mail naar bestelling@dezondvloed.be met vermelding van de activiteit, uw naam en het aantal personen.
PRAKTISCH
Datum en uur: 30 maart 2017, 20 uur
Plaats: Boekhandel De Zondvloed, Onze-Lieve-Vrouwestraat 70, 2800 Mechelen
Reserveren: bestelling@dezondvloed.be
Toegang: 3 euro
Hoog literair bezoek in De Zondvloed!
Op 23 maart om 20 uur verwelkomen wij Connie Palmen. Voor de gelegenheid zal de filosofe en schrijfster geïnterviewd worden door Johan Vandenbroucke.
© Annaleen Louwes
Connie Palmen hoeft amper een introductie. Ze brak door met De Wetten, schreef over verslaving, vriendschap en bracht met haar rouwboeken een ode aan haar geliefden Ischa Meijer en Hans van Mierlo.
Daarnaast is ze bekend om haar hoogst intelligente essays en intense romans, waaraan geen gebrek tijdens deze literaire avond.
Na het gesprek met Connie Palmen is er nog tijd voor vragen en een signeersessie.
Bent u er graag bij? Laat het ons weten via bestelling@dezondvloed.be.
Praktisch
Datum en uur: 23 maart 2018, 20 uur
Plaats: Boekhandel De Zondvloed, Onze-Lieve-Vrouwestraat 70, 2800 Mechelen
Prijs: 3 euro
Reserveren: Mailen naar bestelling@dezondvloed.be met vermelding van evenement, naam en aantal personen.
Deze activiteit werd mede mogelijk gemaakt door ViceVersa. Voor meer informatie over hun Boekenweekprogramma (en de kans om een gratis duoticket te winnen), surf naar www.boekenweek.be.
Op vrijdag 16 maart verschijnen De hoed van Federico – Highlights en hotspots van literair Spanje van Marijke Arijs en Het land onder de witte parasol – een reis door Laos van Roel Thijssen.
Tijdens deze literaire trip brengen we twee totaal verschillende werelden bij elkaar: het land waar Don Quichot rondzwierf en het land waar een kudde olifanten zomaar je pas kan kruisen.
Na de officiële presentatie zal Coen Peppelenbos de auteurs interviewen over hun boeken. Daarna is er gelegenheid om de boeken te signeren, te genieten van exotische hapjes en drankjes, en uw eigen reisverhalen en -plannen te delen.
We hopen u op 16 maart om 19.30 uur in Mechelen te mogen verwelkomen in onze boekhandel, Onze-Lieve-Vrouwestraat 70, en er samen een fijne, inspirerende avond van te maken.
In verband met de catering en zitplaatsen stellen wij het zeer op prijs indien u de uitgeverij laat weten of u aanwezig zult zijn op deze feestelijke avond. Reserveren kan via info@kleineuil.nl.
'The times, they are a-changin.' Een halve eeuw geleden hing die oerkreet overal. Je hoorde het op pleinen, aan universiteiten, in fabrieken en keukens.
Laat je meevoeren naar de magische jaren ‘60. Een muzikale en literaire boekvoorstelling met Rudolf Hecke, Roel Van Bambost (muzikant, zanger en filmrecensent) en Nico Mortelmans (sitarmuziek).
Dit boek is de biografie van de opwindende periode van de sixties. Het vertelt het verhaal van een generatie die de oude wereld failliet verklaarde, de verbeelding aan de macht hielp en aan het experimenteren sloeg. Het leest als een cocktail van betogingen tegen de oorlog in Vietnam, seksnummers die hommeles veroorzaken en provo’s die lsd in het leidingwater dreigen te gieten. Maar het is ook de tijd van de strijd tegen kerk en kapitaal, de opmars van de pil en ... muziek. Veel muziek.
Wanneer? 26 februari 2018 om 20 uur.
Gratis toegang. Inschrijven via uitgeverij@epo.be met vermelding: ‘inschrijving boekvoorstelling De sixties’.
Een initiatief van EPO Uitgeverij en boekhandel De Zondvloed Mechelen.
Like ons evenement op Facebook!
Liever Sandra dan Samira? Over praktijktesten, mystery shopping en discriminatie.
Een Belg, een Marokkaan en een Turk komen op sollicitatiegesprek: het zou het begin van een even flauwe als foute mop kunnen zijn. Maar in het België van vandaag spelen veel mensen mee in zo’n grap met een lange baard. Nochtans zou iedereen in dit land gelijk moeten zijn, zo staat het ook in de grondwet. De werkelijkheid is anders. Of het nu door hun leeftijd, geslacht, afkomst, fysieke beperking of geestelijke gezondheid is, veel mensen worden benadeeld als ze een job of een woning zoeken, uitgaan of zelfs gewoon over straat wandelen. Dit boek gaat na hoe dat komt. Maar het stelt ook een aantal concrete maatregelen voor, van mystery shopping tot praktijktesten, sensibilisering, anoniem solliciteren en zelfregulering. Want in het verkeer doen flitspalen en boetes veel bestuurders hun gedrag aanpassen. Zou het niet zinvol zijn dat er in de strijd tegen discriminatie en voor gelijke burgerrechten ook dergelijke instrumenten komen?
Pieter-Paul Verhaeghe is professor Sociologie aan de Vrije Universiteit Brussel en onderzoeker aan de Universiteit Gent. Hij is gespecialiseerd in verschillende thema’s, zoals armoede, gelijke kansen, diversiteit, wonen en stadsplanning. In 2012 schreef hij het boek Migrant zoekt toekomst over de geschiedenis en toekomst van migranten in Gent. Pieter-Paul Verhaeghe schrijft regelmatig opiniestukken voor diverse media, zoals Knack, De Standaard, De Morgen, deredactie.be en MO*.
TIMING
20u30: boekvoorstelling door Pieter-Paul Verhaeghe
20u45: pauze
21u00: nabespreking met Platform Praktijktesten nu
21u30: Q&A met publiek
Ben je er graag bij? Laat ons iets weten via bestelling@dezondvloed.be.
Gelezen VI
Annick Vansevenant
voor De Zondvloed Boekhandel/ R &M
Editie eind ‘17
Een jaarwissel is duur en na 1 januari is het zoeken naar een gepast geschenk aan betaalbare prijs. Dit keer dus geen blog over nieuw verschenen boeken maar eerder even grasduinen in het verleden. Wat zijn boeken die een gans leven bijblijven? Waarom en wat is het lezersprofiel? Een andere kijk op boeken die soms verrassend laaggeprijsd terug te vinden zijn maar toch de tand des tijds hebben doorstaan.
Sterrenquotatie ontbreekt. Alle boeken hieronder krijgen van Annick Vansevenant een *****.
FICTIE
Mathias Sandorf, Jules Verne, (moeilijk verkrijgbaar)
Een apart boek in het oeuvre van Verne. Geen sciencefiction maar een historische avonturenroman, eentje die hij opdroeg aan Alexandre Dumas (auteur van ‘De graaf van Monte Christo’). Het verhaal speelt zich af in Oostenrijk tijdens de tweede helft van de 19de eeuw. Een avonturenroman waarbij series als ‘The fugitive’ verbleken. De achtervolger achtervolgd, persoonswisseling, snelheid en spanning. Ik las het boek als 12-jarige en heb het drie keer herlezen. Het boek blijft me bij omdat het de eerste keer was dat een auteur me liggen had: ik had de persoonswissel van Mathias niet zien aankomen.
Lezersprofiel: voor alle leeftijden maar ook voor jonge tieners die houden van spanning, lezen en geschiedenis.
De kinderen van de olifant, Peter Hoeg, Meulenhoff, 2010
Het eerste boek van deze auteur dat in onze contreien doorbrak was ‘Smilla’s gevoel voor sneeuw’. Evengoed een aanrader en zelfs verfilmd. Maar dit boek is helemaal anders. Uitermate hilarisch en spannend. Als in een eerste hoofdstuk een achtervolging wordt beschreven in Delhi, verteld door kinderen, dan ontstaat enig ongemak bij de lezer. Dat houdt deze auteur niet vol. Dat kan niet. Met deze dus de bevestiging dat het wel kan en het boek hilarisch en fantastisch op hoogspanning blijft tot en met het einde. Een meesterwerk dat een lezend publiek luidop leert lachen. En allemaal verteld vanuit het standpunt van kinderen die hun ouders moeten redden uit het kluwen van een internationaal, politiek complot. Zelfs doorwinterde literaire lezers bezweken voor dit boek.
Lezersprofiel: vanaf 16 tot 150 jaar. Voor iedereen die houdt van humor, spanning, wereldgebeurtenissen.
De vulkaanminnaar, Susan Sontag, Anthos , 1992
Deze auteur is te vroeg overleden. Een van die vrouwen die de wereld konden doorgronden. Auteur van dagboeken, van non-fictie, van kunstrecensies. Maar ook van romans. Voor mij was dit boek een revelatie. Het speelt zich af in en na de strijd om Trafalgar. Nelson speelt een hoofdrol. Tussen Engeland en Italië bloeit iets om en rond een vulkaan. Elke zin is zorgvuldig. Wat mij na al die jaren bijbleef was het idee van wat ‘verzamelen’ en ‘verzamelaars’ betekenen. Een detail in het boek, maar kijk: soms zijn het details die een boek vastkleven in je herinnering.
Lezersprofiel: volwassenen met oog voor geschiedenis en graag afwijken van een kijklijn.
Hoogteverschillen, Julian Barnes, Atlas Contact, 2013
Dit is het mooiste wat bestaat voor mensen in rouw. Hoe je als auteur een ballonvaart met een rouwproces combineert, lijkt enigszins vreemd. Maar Barnes slaagt erin om onmetelijk dicht dit hoogteverschil te overwinnen. Geen dik boek, maar eentje dat bol staat van de zo simpele dingen over liefde, hoogte en afscheid dat de bladhoeken beduimeld zullen zijn als ik sterf.
Lezersprofiel: volwassenen die weten wat overlijden van dierbaren betekent. Ook voor andere volwassenen, maar die missen dan de helft.
Elementaire deeltjes, Houellebecq, De Arbeiderspers, 1999
Dit was het boek waarmee de controversiële Franse auteur doorbrak. Franjeloos, ruw, recht voor de raap en rechts. Van dit boek maakte links gehakt. De auteur trok de leer van Darwin door naar het maatschappelijk bestel. Dat was ongezien. Nu is het bijna common. Evolutieleer à la Theo Francken. Ook zijn nieuwste boek, ‘Soumission’, werd intussen geïntegreerd in het politieke jargon. Een gevaarlijk maar boeiend auteur die overigens goed schrijft. Daarover bestaat geen twijfel.
Lezersprofiel: studerende jeugd, volwassenen die nadenken over stromingen in een maatschappij en hierover willen discussiëren.
Muziek en Stilte, Rose Tremain, uitgeverij Contact, 1999
Gaaf. Afgewerkt. Bijna niet van deze wereld. Woorden ontbreken voor wat Rose Tremain met woorden kan doen zonder aan leesbaarheid te schaden. Brexit mag Tremain niet van de kaart vegen. Deze roman gaat over een luitspeler aan het hof van koning Christiaan IV. Een roman met romantiek. Een roman tussen stilte en geluid, tussen licht en donker. Binnen deze balans moet de luitspeler spelen en werkelijkheid van zijn dromen onderscheiden.
Lezersprofiel: oudere jeugd, kunstzinnige types en andere lezende volwassenen.
POËZIE
De herinneringen zien mij, Tomas Tranströmer, 2002. De Bezige Bij
Een dichter die de Nobelprijs kreeg in 2011, dat is op zich al merkwaardig. Een nobele onbekende was hij en blijft hij in ons lezend land. De finesse van zijn poëzie, doortrokken van een zowaar positieve melancholie zijn blad na blad goud (bitcoins?) waard. Hoe hij in een paar streken van de pen, dat gevoel neerzet. Als een fotograaf en schilder en wandelaar en… poëet. In 1990 kreeg hij een hersenbloeding en na zijn herstelperiode schreef hij opnieuw. Anders. Niet minder zeggend maar dan vooral in haiku’s.
De dichter werd naar aanleiding van zijn Nobelprijs in het Nederlands vertaald.
Lezersprofiel: voor iedereen die door het leven verrijkt werd en een boontje heeft voor dichtkunst.
NON-FICTIE
Kritiek van de cynische rede, Peter Sloterdijk, Synopsis, 1983
Dit boek opende voor mij de wereld van de filosofie. Een wereld waarvan ik dacht dat ze vooral saai, grijs, vreselijk genuanceerd en in lange onbegrijpelijke zinnen werd gezet waarin de zin soms zoek was.
Toen kocht ik, op een onbewaakt moment, de twee delen van dit boek in wat vroeger Kritak heette (Leuven, jaren ’80). Sloterdijk brak het filosofisch wolkendek open. Een flamboyante manier van schrijven weliswaar met soms te lange zinnen, multidisciplinair (een term tot dan toe onbekend), met lef en met kennis van de ‘ouden’. Nietschze in revival en toch weer anders. Diogenes is de centrale figuur in dit werk. Niet cynisch, maar ‘kynisch’. Een citaat om op te warmen: “Kynische rede vindt zijn hoogtepunt in het inzicht dat men de grote doelstellingen een blauwtje moet laten lopen”.
Lezersprofiel: lezers met filosofische en historische interesse, gevoel voor humor en doorzettingsvermogen.
Oplevingen van het denken, Martha Nussbaum, 2001, Ambo
Martha Nussbaum is op dit moment zowat een instituut op zichzelf. Als hoogleraar recht en ethiek in Chicago verenigt ze de persoonlijke omgang van mens met wereld en wereld met mens tot een analyse van mens en wereld die aanzet tot inzicht en misschien tot beter. Dit boek was mijn eerste kennismaking met Nussbaum.
De zakelijke, koele manier van analyse over wat menselijke emoties doen of verhinderen, leerde me veel over mezelf, mensen en wereld. Een turf vol inzichten, niet direct vakantielectuur.
Lezersprofiel: studenten en lezers met interesse over kunst, psyche, politiek en maatschappij.
Geschiedenis van het Persoonlijke Leven, olv Ph. Ariès en G. Duby, 1990
Hier gaat het om een encyclopedie van 5 delen die de belangrijke episoden van de West-Europese geschiedenis beschrijft. Vertaald nog voor de millenniumwissel was dit boek een logisch vervolg op een populaire trend eind de jaren ’80 waarvan ‘De naam van de roos’ (U. Eco) zowat vlagdrager was. Historische boeken waren niet langer databanken maar kregen een leuke crossover met andere wetenschappelijke terreinen.
In dit werk wordt gezocht naar hoe een samenleving niet top-down maar van bottom-up wordt beleefd en ervaren. Zowel religie, wetenschap, overheersing, het politiek bestel, burgerlijke standen, economie, kunst… worden samengebracht. De encyclopedie is vlot leesbaar, voorzien van heel veel illustraties en levert per deel een goed beeld op van de desbetreffende periode. Het verhaal stopt aan 1980 ongeveer. Zou er al een zesde deel in de maak zijn??
Lezersprofiel: jeugd, studenten en alle lezers die meer willen weten hoe diverse maatschappelijke niches samen soms een beweging worden die pas naderhand kan beschreven worden.
Uitgeverij auguri stelt voor:
ZATERDAG 16 DEC. te 17:00u
CRAQUELURE de tweede roman na CRUCIAAL van auteur Katrien Delbaere.
Interview, signeersessie en receptie
in Roeselare, Boekhandel De Zondvloed, Noordstraat 53.
Gelezen V
Annick Vansevenant
voor De Zondvloed Boekhandel/ R &M
Editie november ‘17
Fictie
Een erfenis van spionnen, John le Carré, LS Amsterdam, 2017*****
Voor mij is deze auteur wat vinologen beschrijven als VSOP, very special old pale. Buitengewoon en navigerend tussen oud en nieuw. Spionage is sinds jaren het item voor le Carré maar wie houdt van 007 raden we andere lectuur aan. Ieder boek van JlC laat zich lezen als een diepgang aan karakterschetsen, het eeuwige nadenken over leugen en waarheid, trouw en ontrouw. Dit laatste boek van de meester is niet anders. Soms doet het me denken aan Iris Murdoch: hoe je in een zeer beperkte kring het universum van menselijke handel en wandel binnenkrijgt en dat bladzijden lang zonder dat de lezer verveeld geraakt.
In dit boek wordt de hoofdfiguur geconfronteerd met een ver verleden opgerakeld. Een beetje absurd parallel aan wat in ons land het onderzoek rond de Bende van N overkwam. Onderzoek naar het onderzoek en de kleine kantjes lezen en de randen van het onwaarschijnlijke reële aftasten. Actueler kan het verleden niet zijn.
Ik ben fan van John le Carré. Omdat in zijn omschrijven en beschrijven de wandelgangen van de macht met precisie en nuance verwoord worden, de nauwe grens tussen loyaliteit en eigenbelang bijna onzichtbaar wordt overschreden en altijd opnieuw wordt beschreven.
Iedere zin telt. En worden boeken niet per zin gemaakt?
Mijn andere favoriete boeken van le Carré zijn: De kleermaker van Panama, uiteraard de Smiley-reeks en buitenbeentje… ‘Telefoon voor de dode’, een van zijn eerste boeken en eerder een whodunit in Anglofiele stijl.
Dichtbij het einde, terug naar het begin, Memoires van een psychiater, Irvin D. Yalom, Balans, 2017****
Van Yalom las ik ‘Nietzches tranen’, ‘De Schopenhauerkuur’, ‘Het raadsel Spinoza’ en ‘De therapeut’. Ik begon met hoe een psychiater tegen Friedrich Nietzsche aankijkt. Indrukwekkend subtiel. Een andere en aparte manier van benaderen; correct wat betreft de filosofische contouren maar vertaald in een manier van leven via een plot van therapeutische gesprekken. Verfrissende kijk op stoffige dingen, dacht ik toen.
Irvin D. Yalom brengt nu zijn memoires uit. Zeer toegankelijk. Absoluut niet ‘te’ filosofisch. Je kan het werk zeker lezen zonder voorafgaande kennis. Het boek staat op zich. De fragiele jonge Jood, beschaamd voor zijn ouderlijke woonst, zijn vader en moeder als buurtkruidenier, de onveiligheid en agressie tussen etnische groepen,… alles verandert en alles blijft zo herkenbaar.
Het zet mij wel aan om een aantal werken te herlezen op basis van deze memoires. Dubbele bodems zijn altijd de moeite. Tip: begin met ‘Nietzsches tranen’ na deze memoires.
Wil, Jeroen Olyslaegers, De Bezige Bij, 2017 *
De auteur kreeg prijzen zat. Met enige aarzeling begon ik aan dit boek. Toch niet weer van dat? Jawel, weer van dat. Het onverteerde verleden van collaboratie in een taaltje dat het provinciaals niveau niet overstijgt, maakt furore. Vlamingen blijven steken in het moeras van hun oorlogen en dialecten zijn daar niet vreemd aan.
Ik worstelde me door de eerste tientallen bladzijden en miste een blik op de wereld, een uitzicht op meer. A room with a view ontbrak compleet. Naderhand werd de plot genuanceerder en rijker. Ik las het boek door. Het einde met een kleindochter à la Salander die zelfmoord pleegt omwille van de dubieuze houding van de grootvader werkt bijna hilarisch. De grote kleine wereld uitvergroot. Wat mij opvalt en blijft opvallen bij auteurs in ons taalgebied is de telelens-kijk op de dingen, populair verwoord en zonder subtiliteit dikwijls seksueel getint. Zo moet het blijkbaar kunnen in Vlaanderen.
Nee, ik ben geen fan van dit boek. Maar wat ik ook onthou: we zijn ons verleden niet voorbij.
Non-fictie
Tijdwachters, Simon Garfield, Podium Luster, 2017****
Tijd is een hype geworden, zowel in de literaire als (semi)wetenschappelijke fondsen. Als fysicus blijven tijd en ruimte me boeien. Als een backcover dan iets beloofd over een combinatie van tijd met treinen, Beethoven en spreektijd… dan word ik nieuwsgierig gezien mijn voorkeur voor Beethoven en niet voor de Klara Top 100 bezet door Bach.
Niet alle verwachtingen worden ingelost; het boek is een voorbeeld van ‘popular science’ en dus minder diepgravend dan een ander boek over tijd besproken in de vorige blog (‘Waarom de tijd vliegt’).
Maar het leest vlot weg, staat bol van leuke weetjes en geeft je toch wat meer inzicht wat tijd met een maatschappij doet en vice versa. Dat het treinverkeer bijvoorbeeld aan de basis lag van op elkaar afgestemde tijdszones. Hoe tijd door dirigenten altijd anders geïnterpreteerd wordt dan wat componisten bedoelden. Hoe tijd in film niet alleen bepalend is maar ook een leuk onderwerp wordt zoals te zien in het befaamde beeld van acteur Lloyd hangend aan de wijzers van de Big Ben. De auteur kijkt breed en verbindt.
Dit is een goed boek. Omdat het diverse niches in leven en samenleven, in kunst en business, samenbrengt rond het item ‘tijd’. En dat ‘tijd’ nu worldwide is maar een dikke honderd jaar terug alleen maar lokaal bestond, bijna zonder uurwerk. Van nostalgie tot detox van time; tijd verliezen doe je zeker met dit boek te lezen. Maar hoeveel heb je over voor de glimlach terwijl je leest?
Van bacterie naar Bach en terug, Daniel C. Dennett, Atlas contact, 2017*****
De titel is ietwat misleidend; het doet denken aan het legendarische boek ‘Gödel, Escher, Bach. Een eeuwige gouden band.’ van D. Hofstadter.
Waar het boek van Hofstadter aan een vorm van ‘vrolijke’ verkennende wetenschap deed, is het boek van Dennett behoorlijk zware stuff. Maar moeilijk is geen synoniem van saai. Het boek leest goed en blijft verbazen; duidelijk, wetenschappelijk onderbouwd, met heel veel nuances en voorbeelden. Dit boek lees je twee keer en je leest het gegarandeerd twee keer anders.
Wat mij bijbleef: de vraagwoorden. Het vraagwoord ‘waarom’ wordt ontleed tot ‘hoe’ en tot ‘waarvoor dient het’? Het nuttigheidsdenken geënt op een Darwinistisch existentialisme. Een boek dat alle Puidgemonts, Trumps, Roya’s en Poetin’s moeten lezen en jammer genoeg nooit zullen lezen. Ze hebben er geen tijd voor en ze willen het ook niet weten. De confrontatie tussen mens en bacterie is eventjes terugkeren, back to basics.
Want van bacteriën kregen we alles mee. Een boek voor mensen met voeten op de grond die zich blijven verbazen over wat evolutie kan doen. Ontroerend nuchter.
Kinderboeken
Pierre de doolhofdetective, Het Geheim van de Grote Doolhoftoren, Thoth, 2017*****
Een specialist van kinderboeken ben ik niet. Maar een beetje detectivewerk is altijd aan mij besteed. Waar is Wally? Voor mij een leuke eerste ontdekking, jaren geleden. Een zoektocht onder de kerstboomgeschenken.
Maar intussen is er beter op de markt. Pierre de doolhofdetective zoekt en vindt de oplossing voor zijn werk dankzij de jonge speurneuzen. En speuren is de boodschap! Heerlijk mooie tekeningen met heel veel franje en aparte verhalen, een oogstrelende verkenning. Per tekening moeten kinderen zoeken naar diverse elementen en de oplossingen zijn - eerlijk toegegeven – niet voor de hand liggend. Je moet echt wel zoeken. Maar intussen doorloop je de tekening, kan je bij deze of andere een verhaal neerpoten en zijn kinderen uren bezig. En eenmaal alles opgelost, kan jouw (klein)kind een wedstrijd organiseren met maatjes. Wie is beter dan Pierre? Uiteraard is jouw oogappel de beste… een win-winsituatie op alle fronten.
Een fantastisch mooi alternatief voor game-freaks. Ouders en grootouders moeten ook zoeken en kunnen allerhande fantasieën de vrije loop laten. Het boek telt zo’n 15 supergrote tekeningen op tegenoverliggende bladzijden. Per bladzijde ben je goed voor zo’n 20 minuten zoek- en kijkwerk.
Didactisch absoluut verantwoord: zoeken, puzzelen, details opnemen en intussen spannend werken naar een oplossing. Tja, ik werd wat jonger toen ik dat onder ogen zag. Een heerlijk geschenk voor kinderen vanaf 8 jaar!